كه فولاد كوبند آهنگران

 

انسان از گذشته دور فولاد را مي‌شناخته است يا حداقل مي‌شود گفت چيزي را مي‌شناخته كه در زبان عام بسيار محكم بوده و آن را فولاد يا قديم‌ترها پولاد آبديده نام گذاشته، فلزي كه مظهر مقاومت و محكمي بوده است، اما امروزه ما واقعا فولاد را مي‌شناسيم و مي‌دانيم چيست و چه خصوصياتي دارد و به درد چه كار‌هايي مي‌خورد. فولاد ديگر فلزي خاص براي ساختن شمشير و ديگر وسايل جنگ نيست. فولاد امروزه يكي از مهم‌ترين مصالح ساختماني است كه از آن براي ساختن سازه و بنا‌هاي مهم استفاده مي‌شود. بنا‌هاي بسيار مشهوري در جهان كاملا فولادي يا با استفاده از فولاد ساخته شده‌اند و از اين پس نيز ساخته خواهند شد. به دليل همين اهميت فولاد صنعت انجمن سازه‌هاي فولادي ايران سومين كنفرانس ملي سازه و فولاد را در روز‌هاي چهار و پنج دي در هتل المپيك تهران برگزار كرد. در زمان برگزاري اين كنفرانس و نمايشگاه به سراغ دكتر عليرضا رضاييان، عضو هيات علمي دانشگاه آزاد كرج، عضو هيات مديره انجمن سازه‌هاي فولادي و دبير اين كنفرانس رفتيم تا بيشتر با اهداف و دستاوردهاي برگزاري اين كنفرانس آشنا شويم.

به نظر مي‌رسد كار بشر با فولاد و صنعت آن تمام شده و دستاورد جديدي در اين حوزه قديمي باقي نمانده كه مستلزم برگزاري يك كنفرانس علمي باشد. ايده اين كنفرانس از كجا آمده و به چه دليلي اين كنفرانس را برگزار مي‌كنيد؟

بايد براي شما جالب باشد كه بدانيد امسال حدود 250 مقاله علمي براي شركت در كنفرانس به دست ما رسيده است. يعني در سال گذشته فقط در ايران حداقل 250 طرح تحقيقاتي درباره سازه‌هاي فولادي صورت پذيرفته كه نشان مي‌دهد صنعت فولاد با رشد و توسعه فناوري‌ها به روز شده و همواره موضوعي جديد براي تحقيق و توسعه در آن يافت مي‌شود. در ضمن يكي از رسالت‌هاي انجمن‌هاي علمي برگزاري گردهمايي‌هاي علمي در حوزه تخصصي خودشان است. حوزه سازه‌هاي فولادي هم در كشور ما متولي به صورت خاص ندارد و تنها انجمن ما از ده سال پيش در اين زمينه تاسيس شد كه حالا برگزاركننده اين كنفرانس است. خيلي طول كشيد تا توانستيم بستر‌هايي را براي برگزاري اين كنفرانس‌ها هماهنگ كنيم. ما با هماهنگي با مجموعه‌هاي اجرايي اين كنفرانس را برگزار مي‌كنيم. اين كنفرانس يك بعد علمي قوي دارد و تقريبا به عنوان تنها گرد همايي شناخته مي‌شود كه آدم‌هاي فعال در اين حوزه سالانه انتظار آن را مي‌كشند و براي آن مقاله مي‌فرستند. در ضمن مجموعه‌هاي صنعتي كه در كنار ما هستند مجموعه‌هاي كوچكي نيستند كه در نمايشگاه حضور دارند.

آيا هيچ كدام از مقاله‌هاي ارائه شده قبل يا بعد از ارسال در اين كنفرانس در يك ژورنال يا پايگاه مهم علمي ارائه شده‌اند؟

بله عمده مقاله‌هايي كه آمده‌اند يا ژورنالشان چاپ شده بوده يا بخشي از كار را براي ما فرستاده‌اند و كامل آن بعدا در ژورنال‌هاي علمي چاپ شده است. البته من عدد دقيق ندارم كه به شما بگويم، اما به هر حال هر سال در اين كنفرانس كار‌هاي آزمايشگاهي خوبي ارائه مي‌شود و تلفيق كار‌هاي آزمايشگاهي و كار‌هاي تئوري زمينه مناسبي براي رشد دانش در اين حوزه است.

نمونه شاخصي در ذهن داريد كه تحقيقات خاص انجام شده باشد يا شركتي كه محصول خاصي ارائه كرده باشد؟

سال اول شركت فولاد مباركه كار تحقيقاتي در زمينه فولاد‌هاي پرمقاومت انجام داده بود و امسال يك شركت توليدي، پژوهشي بزرگ در زمينه پيچ و مهره را آغاز كرده است. پروژه‌هاي ديگري هم مثل توليد تيرآهن سبك فولادي توسط گروه ملي فولاد انجام شده است.

مي دانيد چند در صد طرح‌هايي كه اينجا ارائه مي‌شود وارد فاز صنعتي و رسيدن به مرحله توليد مي‌شود؟

آمار دقيق ندارم، اما چون هر دو بخش صنعت و دانشگاه اينجا در كنار هم هستند چنين اتفاق‌هايي اينجا بسيار شكل گرفته است. مثلا سال گذشته مركز تحقيقات فولاد و انجمن سازه‌هاي فولادي با هم همكاري مشتركي را آغاز كردند يا نمونه‌هاي زيادي بوده كه شركت‌ها بعد از ارائه مقاله فرد يا گروهي با آن فرد همكاري را آغاز كرده‌اند. در ارائه مقالات معمولا نمايندگان شركت‌ها حضور دارند.

نسبت به كار‌هايي كه در اين حوزه در سطح جهاني انجام مي‌شود خودتان چه نمره‌اي به كار‌هايي كه در كشور انجام مي‌شود، مي‌دهيد؟

ما خيلي عقب هستيم، شايد دليلش اين است كه خيلي از پايه‌اي ترين استاندارد‌ها را در كشور نداريم. مثلا استاندارد‌هاي پيچ و مهره در كشور ما خيلي قديمي است.

از نظر توانايي توليد چطور؟

توانايي توليدمان نسبتا خوب است، به كار گيري دانشمان هم خوب است. توليد فولاد و بقيه مسائل هم قابل قبول است ولي هنوز يك استانداردي كه بتواند اين اجزا را كنار هم قرار دهد و از اجزا تركيب صحيح و تصوير چشمنوازي بسازد وجود ندارد و هنوز خيلي با آن فاصله داريم.

يعني شما مي‌گوييد فاصله زياد بين آن چيزي كه توليد علم در اين حوزه محسوب مي‌شود با اتفاقي كه عملا در صنعت مي‌افتد، وجود دارد؟

رضاييان: در سال گذشته فقط در ايران حداقل 250 طرح تحقيقاتي درباره سازه‌هاي فولادي صورت پذيرفته كه نشان مي‌دهد صنعت فولاد با رشد و توسعه فناوري‌ها به روز شده و همواره موضوعي جديد براي تحقيق و توسعه در آن يافت مي‌شود

علم را نمي‌خواهم بگويم. مي‌گويم ما يكسري عامل داريم كه در كنار هم اين سازه‌هاي فولادي را مي‌سازند، سازه‌هايي كه در شهر مي‌بينيد. اين عوامل شامل توليدكننده فولاد و پيچ و مهره تا الكترود جوش سازنده و نصاب هستند. اينها همه تك تك خوب هستند، اما اينها يك كل خوب را نمي‌سازند. مشكل بيشتر در اين زمينه هم ابهام موجود و تفاسير مختلف است كه در زمينه اجرا وجود دارد. انجمن ما خيلي تلاش كرده كه اين اتفاق بيفتد و يك كل خوب در زمينه طراحي و ساخت سازه‌هاي فولادي به وجود بيايد، اما هنوز اين اتفاق نيفتاده است.

بين طرح‌هاي ارائه شده هيچ وقت به طرحي برخورديد كه بشود آن را در حوزه تكنولوژي رده بالا يا‌ هاي‌تك دسته‌بندي كرد؟

ببينيد حوزه ساختمان اساسا حوزه كارهاي فناورانه و‌ هاي‌‌تك نيست.

نه منظورم اين است كه مثلا براي طرح خاصي فولاد خاصي ساخته شده باشد كه بسيار مقاومت بالايي داشته باشد يا سبك باشد يا هر خصوصيت ويژه ديگري. مثلا براي ساختن سازه‌هاي خيلي مهم در دنيا يكسري طرح‌هاي تحقيقاتي انجام مي‌شود مصالح خاصي براي اولين بار با اين طرح‌ها وارد بازار مصرف مي‌شوند. چنين اتفاقي در ايران افتاده است؟

در ايران من حداقل نديده‌ام. شايد در برج ميلاد يا پل جواديه چنين اتفاق‌هايي افتاده باشد، اما من با خبر نيستم، اما شايد وجود داشته باشد.

در حال حاضر در اين كنفرانس آيا مقاله شاخصي بوده كه نظر شما را جلب كرده باشد؟

مقاله‌هاي علمي خوبي بودند. مثلا يك طرح بسيار خوب آزمايشگاهي در ارتباط با تير‌هاي لانه زنبوري وجود داشت يا كار ديگري درباره اتصالات مهاربند‌ها يا درباره بحث فولاد‌هاي با كاربرد بالا در صنعت پل‌سازي كه طرح‌هاي قابل توجهي بودند.

چند شركت در نمايشگاه شركت كردند؟

حدود 56 شركت كه همه نوع شركتي در بين آنها وجود دارد؛ از توليدكننده فولاد تا طراح سازه يا سازنده پيچ مهره و الكترود جوش.

در زمينه توليد فولاد جايگاهمان در جهان چطور است؟

اساسا توليد فولاد ما بسيار خوب است و كارخانه‌اي مثل فولاد مباركه محصولات با كيفيتي دارد. اين باز هم همان بحث است يعني ما اجزاي سازه‌هاي فولادي را بخوبي در اختيار داريم، اما آنجا كه بايد آنها را كنار هم بچينيم در آن منطقه ضعف داريم.

اين ضعف اجرايي است يا علمي؟

هر دو، يعني يك جاهايي در كاربرد علم در طراحي‌ها مشكل داريم. يك جايي حتي به قوانين و استاندارد‌هاي موجود هم احترام نمي‌گذاريم يعني شايد حتي به همين استاندارد‌هاي قديمي هم عمل كنيم وضعمان بهتر خواهد شد.

حرف ديگري اگر مانده.

ما در كنار اين ماجرا به برگزاري كارگا‌ه‌هاي تخصصي براي دانشجويان مي‌پردازيم چون در دانشگاه اين امكان وجود ندارد. مثلا كارگاه‌هاي جوش و... كه درسش را در دانشگاه داريم برگزار مي‌كنيم. براساس برنامه ريزي‌ها دانشجويان به كارخانه‌هاي توليد اسكلت مي‌روند و سازه مي‌سازند. مثلا خيلي‌ها پيچ دست نگرفته‌اند و الكترود از نزديك نديده‌اند، اما اين كارگاه‌ها اين امكان را برايشان فراهم مي‌كند. ما تلاش مي‌كنيم كه دانشجويان با اين چيز‌ها از نزديك آشنا شوند و كار كنند. آن هم كار عملي كه بسيار مفيد و مهم است.





تاريخ : یک شنبه 10 دی 1391برچسب:, | | نویسنده : مقدم |